Paus Franciscus I PP (1936-2025)

Laudato Si'

Dierbare medebroeders en -zusters,

Met diepe droefheid, maar ook met christelijke hoop, deel ik u mee dat heden,
op Paasmaandag 21 april 2025, onze Heilige Vader, Paus Franciscus, is overleden.
Zijn heengaan raakt ons allen. 

Als Bisschop van Rome en opvolger van de heilige Petrus heeft hij sinds 2013 de Kerk geleid
met een hart dat klopte voor de armen, de eenvoudigen en voor de schepping.
In zijn pontificaat stonden barmhartigheid, gerechtigheid, vrede en dienstbaarheid centraal – waarden die ons als Orde bijzonder dierbaar zijn.

Dat de Heer hem op deze Paasmaandag tot zich geroepen heeft, vervult ons met stille eerbied.
Want op deze dag vieren wij de verrijzenis van Christus – het fundament van ons geloof en onze hoop.
Wij vertrouwen erop dat onze Heilige Vader nu mag rusten in Gods eeuwige vrede.

Requiescat in pace, sancte Pater.

Moge hij rusten in vrede, heilige Vader.

Namens onze ganse gemeenschap betuigen wij ons oprecht medeleven aan de wereldwijde Kerk en aan allen die geraakt zijn door zijn dood.

Wij dragen Paus Franciscus mee in ons gebed, in verbondenheid, in dankbaarheid voor zijn dienstwerk,
en in vertrouwen op de belofte van het eeuwige leven.

In de Sint-Norbertuskerk te Antwerpen (kerk van wijlen Prelaat hans Vanackere) werd in de schoot van de Commanderij Antwerpen en de parochiegemeenschap aldaar een viering gehouden ter nagedachtenis aan Paus Fransciscus.

Hierna leest u de homilie geschreven door broeder Jean Bastiaens : 

Korte homilie op paasmaandag, 21 april 2025, bij het overlijden van paus Franciscus op 21 april om 7.35 uur.

Dierbare zusters en broeders,

De gevoelens die ons vandaag overvallen, zijn talrijk en heel divers. Er is blijdschap, omdat we samen de doortocht hebben gemaakt door de dagen van de Goede Week, en Pasen hebben gevierd, uitbundig, hoopvol, eens te meer hoopvol omdat wij ook een dopeling in ons midden hadden, Kasper. Maar juist op deze tweede dag van het Paasoctaaf is toch nog onverwachts paus Franciscus van ons heengegaan. Ook hij heeft de afgelopen weken een doortocht gemaakt: dagen van beproeving in het ziekenhuis Gemelli in Rome, thuisgeraakt in het Vaticaan om daar nog gisteren in de openbaarheid te verschijnen en de pelgrims te zegenen. En nu moeten wij hem laten gaan, hem toevertrouwen aan de barmhartigheid van de Heer van alle leven. Zo gaan gevoelens van vreugde en diep verdriet samen, en zij vormen in ons een wonderlijke mengeling, een voedingsbodem voor dankbaarheid.

Barmhartigheid: dat is een woord dat centraal stond in het leven van paus Franciscus. Wij kunnen maar werkelijk barmhartigheid beoefenen, omdat God barmhartig is. In de taal van de Bijbel, het Hebreeuws, wordt barmhartigheid omschreven met het begriprachamiem, verwant met het woord rèchèm: moederschoot. God is barmhartig zoals een moeder barmhartig is en blijft voor haar kind, ook al haalt dat kind de meest rare streken uit.

In de autobiografie van paus Franciscus, nog maar zo kort geleden verschenen (begin 2025), schrijft de paus over zichzelf: ‘Ik ben een zondaar. Dat is de juiste omschrijving. Het is geen zegswijze, geen dialectisch handigheidje, geen literair genre en geen theatrale pose. Ik ben zoals Matteüs in het schilderij van Caravaggio: een zondaar op wie de Heer Zijn ogen gericht heeft. Dit is wat ik zei, toen ze me vroegen of ik de verkiezing tot paus zou accepteren:‘Peccator sum¸ik ben een zondaar, maar vertrouwend op de barmhartigheid en het oneindige geduld van onze Heer Jezus Christus en in een geest van berouw: accepto, ik aanvaard!’ En zo is hij onze paus geworden. En hoe blij verrast waren we toen we hoorden onder welke naam hij onze paus zou willen zijn: papa Francesco, naar een van de meest originele en gepassioneerde volgelingen van Christus, Franciscus van Assisi. 

Die naam was zijn programma. Het begin van het zonnelied van Franciscus van Assisi zou ook het begin van een encycliek worden: Laudato Si’. Dat zonnelied kent verschillende strofen, en het laatste luid aldus: 

Laudato Si’, wees geprezen, mijn Heer, door onze zuster de lichamelijke dood,
die geen levend mens kan ontvluchten.
Wee hen die in doodzonde sterven;
gelukkig wie zij in uw allerheiligste wil vindt,
want de tweede dood zal hun geen kwaad doen.
Prijs en zegen mijn Heer,
en dank en dien Hem in grote nederigheid.

‘Dank en dien Hem in grote nederigheid.’ Dat heeft paus Franciscus gedaan. Hij heeft het evangelie van Witte Donderdag, van de voetwassing, in praktijk gebracht, letterlijk en figuurlijk. En zo werd hij voor mij, voor ons, voor zovelen in onze wereld, een bron van inspiratie, van bezield leven. Het is onmogelijk de rijkdom van zijn erfenis ook nog maar in enkele woorden op te roepen. Hij heeft ons zoveel nagelaten: woorden en daden. Woorden: zoveel geschriften waarin hij met een profetische blik keek naar de wonden van de moderne wereld en waarin hij ons wegen van heling, heelmaking wees. Daden: hij was een man van nabijheid, van tederheid, en hij wilde de meest kwetsbaren nabij zijn, ondersteunen, laten voelen dat hij met hen was en dat de barmhartige liefde van God vooreerst hen betrof.

De titel van zijn autobiografie luidt: HOOP. Wij leven in een moeilijke tijd, een complexe tijd, met vele bedreigingen en uitdagingen. Paus Franciscus wilde dat alles niet ontlopen, integendeel. Hij zocht een weg om de wanhoop te overwinnen en wegen van hoop, van toekomst uit te stippelen. Hijzelf had het heilig jaar, waarin wij nu leven, gesteld onder het motto: pelgrims van hoop. Ja, zo willen wij onszelf verstaan. En vandaag nog meer dan gisteren: wij willen het geloof, de hoop en de liefde, zo diep verankerd in het leven van paus Franciscus, in ons hart verder dragen, en zo trouw zijn aan wat hij ons heeft voorgeleefd. Vrede zij met u!
Amen.

Jean Bastiaens

Ook delen wij met u de link naar een publicatie van Broeder Hans De Jong, Commanderij Antwerpen:

https://www.katholiekleven.nl/artikelen/actuele-artikelen/paus-franciscus-overleden-pelgrim-van-de-hoop?